Kamerplanten brengen leven, kleur en zuurstof in huis. Maar zelfs de sterkste plant kan weleens last krijgen van ongewenste bezoekers of verborgen problemen.
Van bladluis tot wortelrot, ziekten en plagen komen in elk interieur voor.
In dit artikel leer je hoe je ze herkent, bestrijdt en – het allerbelangrijkste – voorkomt.
Wat is het verschil tussen ziekten en plagen?
Een plaag wordt veroorzaakt door levende organismen zoals insecten, mijten of larven die zich tegoed doen aan de plant. Denk aan spint, bladluis of trips.
Een ziekte ontstaat meestal door schimmels, bacteriën, virussen of verzorgingsfouten (zoals te veel water of te weinig licht).
Vaak gaan beide hand in hand: een verzwakte plant is vatbaarder voor plagen én schimmels.
De meest voorkomende plagen bij kamerplanten
1. Spint (spinnemijt)
Herkenning: kleine lichtgele stipjes op bladeren, fijne webdraden tussen bladnerven.
Oorzaak: droge lucht en hoge temperatuur.
Bestrijding: verhoog de luchtvochtigheid, spoel de plant goed af en gebruik eventueel neemolie of een biologisch bestrijdingsmiddel.
Voorkomen: regelmatig sproeien en de luchtvochtigheid op peil houden (bijv. met een luchtbevochtiger).
2. Wolluis (mealybug)
Herkenning: witte, wattenachtige pluisjes in bladoksels of op stengels.
Oorzaak: te droge lucht en weinig licht.
Bestrijding: dep aan met een wattenstaafje met alcohol of behandel met een milieuvriendelijk insecticide.
Voorkomen: houd bladeren schoon en controleer nieuwe planten voordat je ze bij de rest zet.
3. Schildluis / dopluis
Herkenning: harde, bruine of doorschijnende schildjes op stengels of bladeren.
Oorzaak: droge lucht en stilstaande lucht.
Bestrijding: verwijder handmatig met een nagel of zachte borstel, en herhaal dit regelmatig.
Voorkomen: regelmatig controleren, gezonde luchtcirculatie.
4. Bladluis
Herkenning: kleine, zachte insecten (groen, zwart, geel) op jonge scheuten. Bladeren kunnen krullen of plakkerig worden.
Oorzaak: te rijke meststof, snelle groei.
Bestrijding: spoel de plant af onder de kraan of gebruik biologische bladluisbestrijding (zoals neemolie of natuurlijke vijanden).
Voorkomen: evenwichtige voeding, voldoende licht en frisse lucht.
5. Trips
Herkenning: zilverkleurige strepen en zwarte puntjes op het blad.
Oorzaak: warme, droge lucht en slechte ventilatie.
Bestrijding: gele kleefvallen, neemolie of biologische vijanden (zoals roofmijten).
Voorkomen: luchtig plaatsen en bladeren regelmatig controleren.
6. Witte vlieg
Herkenning: kleine witte insecten die opvliegen als je de plant aanraakt.
Bestrijding: gebruik gele kleefvallen en verwijder aangetaste bladeren.
Voorkomen: controleer nieuwe planten goed voordat je ze binnen zet.
7. Rouwvliegjes
Herkenning: kleine zwarte vliegjes rond de potgrond, vaak zichtbaar bij water geven.
Oorzaak: te natte aarde.
Bestrijding: laat de potgrond drogen, gebruik kleefvallen of vervang de bovenlaag aarde.
Voorkomen: geef pas water als de bovenlaag droog aanvoelt.
8. Springstaarten
Herkenning: kleine springende beestjes op vochtige aarde.
Oorzaak: te veel vocht in de potgrond.
Bestrijding: laat de aarde uitdrogen en zorg voor goede drainage.
Voorkomen: geef minder water en gebruik luchtige potgrond.
Veelvoorkomende ziekten bij kamerplanten
1. Wortelrot
Herkenning: slappe bladeren, bruine wortels, muffe geur.
Oorzaak: te veel water, slechte drainage.
Bestrijding: verwijder rotte wortels en verpot de plant in droge, luchtige aarde.
Voorkomen: geef pas water als de bovenlaag droog is en gebruik potten met gaten.
2. Bladvlekkenziekte
Herkenning: bruine of zwarte vlekken op bladeren, soms met gele rand.
Oorzaak: schimmels of bacteriën, vaak door nat blad of slechte luchtcirculatie.
Bestrijding: verwijder aangetaste bladeren en gebruik een biologisch schimmelmiddel.
Voorkomen: zorg voor voldoende ventilatie en vermijd water op het blad.
3. Meeldauw
Herkenning: wit, poederachtig laagje op bladeren.
Oorzaak: te hoge luchtvochtigheid of te weinig luchtcirculatie.
Bestrijding: verwijder aangetaste delen en behandel met een natuurlijk fungicide (zoals melk-water-mengsel of neemolie).
Voorkomen: zet planten niet te dicht bij elkaar en zorg voor voldoende licht.
4. Bacteriële rot
Herkenning: zwarte, slijmerige plekken op bladeren of stelen.
Oorzaak: te natte omstandigheden of wondjes aan de plant.
Bestrijding: verwijder aangetaste delen en laat de plant goed opdrogen.
Voorkomen: voorkom beschadiging en zorg voor droge bladeren.
5. Virusinfecties
Herkenning: grillige verkleuringen of mozaïekpatronen op bladeren.
Oorzaak: besmetting via insecten of besmette stekken.
Bestrijding: helaas niet te genezen — besmette planten beter verwijderen.
Voorkomen: houd nieuwe planten in quarantaine en gebruik schone gereedschappen.
Preventie: zo houd je je kamerplanten gezond
Een gezonde plant is de beste verdediging tegen ziekten en plagen.
Met deze tips verklein je de kans op problemen drastisch:
- Controleer regelmatig de onderzijde van bladeren en de potgrond.
- Zorg voor goede ventilatie – frisse lucht voorkomt schimmel en spint.
- Vermijd overbewatering – de meeste kamerplanten verdrinken sneller dan ze uitdrogen.
- Houd de luchtvochtigheid stabiel – vooral tropische planten waarderen dat.
- Verwijder stof van bladeren met een vochtige doek.
- Quarantaine voor nieuwe planten – zet nieuwe aanwinsten 1-2 weken apart.
- Gebruik biologische bestrijders waar mogelijk – veilig voor mens en dier.
Extra tip: herken het probleem op tijd
Zie je vlekken, webben of witte pluisjes?
Gebruik een vergrootglas of maak een close-upfoto met je smartphone.
Vergelijk het beeld met online voorbeelden – of stuur het naar een plantencommunity.
Hoe eerder je het probleem herkent, hoe groter de kans dat je plant volledig herstelt.
Tot slot
Elke plantenliefhebber krijgt vroeg of laat te maken met ziekten of plagen – dat hoort erbij.
Met een beetje kennis, aandacht en regelmaat houd je je kamerplanten sterk, groen en stralend gezond.
En mocht je toch last hebben van een hardnekkige plaag: op Plantenbakshop.nl vind je diverse hulpmiddelen, biologische bestrijders en handige accessoires om je planten weer in topconditie te krijgen.